Krótkowzroczność, dalekowzroczność, astygmatyzm i starczowzroczność są zwykle najczęstszymi wadami wzroku. Osoba o dobrym wzroku widzi równie dobrze odległe, jak i bliskie obiekty. Załamanie oka, w którym wyraźny obraz obiektów znajdujących się w dowolnej odległości powstaje na spoczynkowej siatkówce, jest zwykle nazywany emmetropią. Jeśli ostrość obrazu znajduje się poza płaszczyzną siatkówki, a oko nie rozróżnia wyraźnie obiektów, wówczas mówią o naruszeniu refrakcji lub ametropii.
Następujące rodzaje ametropii to:
- Krótkowzroczność
- Nadwzroczność
- Astygmatyzm
- Dalekowzroczność starcza
- Anizometropia, czyli stan, w którym załamanie prawego i lewego oka jest inne, często towarzyszy mu niedowidzenie lub „zespół leniwego oka” i zez.
Nadwzroczności (dalekowzroczności)
W przypadku nadwzroczności (dalekowzroczności) ostrość obrazu znajduje się za siatkówką, a upośledzenie wzroku jest spowodowane słabą mocą refrakcyjną oka. Ludzie o wysokim stopniu dalekowzroczności widzą słabo zarówno blisko, jak i daleko. Jeśli nadwzroczność nie jest bardzo wyraźna, zaburzenie to można częściowo skorygować ze względu na akomodację, to znaczy zdolność oka do dobrego widzenia obiektów znajdujących się w różnych odległościach. Nadwzroczność jest korygowana przez soczewki zbiorcze lub dodatnie, które zapewniają ruch skupienia w siatkówce, w wyniku, czego oko zaczyna wyraźnie widzieć bez akomodacji napięcia
Dlaczego powstaje?
Rozpowszechnianie dalekowzroczności jest w dużej mierze związane z wiekiem. Większość dzieci urodzonych na czas ma niski stopień dalekowzroczności. Wraz ze wzrostem dziecka zmniejsza się stopień nadwzroczności, ponieważ gałka oczna wzrośnie, a w wieku 5 lat rozprzestrzenianie się nadwzroczności znacznie się zmniejszy. Dalekowzroczność niskiego stopnia absolutnie nie przeszkadza dzieciom widzieć wyraźnie zarówno blisko, jak i daleko.
Krótkowzroczność
W przypadku krótkowzroczności ognisko znajduje się przed siatkówką, a upośledzenie wzroku jest spowodowane nadmiarem mocy refrakcyjnej oka. Ze względu na trwałość tego upośledzenia, wzroku nie można poprawić. Krótkowzroczność jest korygowana przez soczewki, które umożliwiają skupienie obrazu na siatkówce, w wyniku, czego oko wyraźnie widzi. Krótkowzroczność charakteryzuje się głównie rozmytym widzeniem w oddali, ale przy wysokim stopniu krótkowzroczności widzenie w pobliżu jest również rozmyte, więc w takich przypadkach korekta musi być stale stosowana. Najczęściej krótkowzroczność powstaje z powodu tego, że oko jest przedłużone, a tym samym zwiększa się osiowa długość oka. Rzadziej pojawia się krótkowzroczność z powodu bardziej wypukłej rogówki. Im większy wygięcie rogówki, tym większa jej moc optyczna, a zatem skupienie promieni następuje przed siatkówką.
Dlaczego powstaje?
- Genetyka
- Niekorzystne czynniki środowiskowe
- Osłabienie akomodacji oka: prowadzi do wydłużenia gałki ocznej w celu skompensowania obrazu blisko położonego obiektu na siatkówce.
- Zwyrodnienie włókien kolagenowych.
Astygmatyzm
Korekty wymaga astygmatyzm oka, który występuje z powodu nieregularnego kształtu rogówki lub rzadziej soczewki. Rogówka i soczewka normalnego oka mają gładką kulistą powierzchnię, a przy astygmatyzmie sferyczność jest łamana, a krzywizna rogówki jest inna. W związku z tym moc refrakcyjna południków powierzchni rogówki nie jest taka sama, dlatego obraz przedmiotów jest zniekształcony: niektóre linie wydają się wyraźne, inne rozmazane. Astygmatyzm bardzo często łączy się z krótkowzrocznością lub dalekowzrocznością.
Dlaczego powstaje?
Astygmatyzm może powstać od urodzenia, ale można go nabyć przez całe życie. Osoba odczuwa i postrzega astygmatyzm, jako rozmazany rozmyty obraz, przesunięcie obrazu w jednym kierunku lub obraz z cieniami. Przy dużym stopniu astygmatyzmu można zaobserwować podzielony obraz.
Starczowzroczność
Wady wzroku obejmują również starczowzroczność lub związane z wiekiem osłabienie akomodacji, w którym niemożliwe jest uzyskanie wyraźnego obrazu blisko rozmieszczonych obiektów na siatkówce.
ACH
