Stało się – podczas niefortunnego upadku nabawiłeś się kontuzji nadgarstka. Nie wpadaj od razu w panikę, bo nie jest jeszcze przesądzone, że jest ona poważna. Istnieje szansa, że jest to jedynie powierzchowny uraz nadgarstka i ręki. Mimo to obserwuj, jak nadgarstek zareagował na upadek. Jeśli wystąpi ból i obrzęk, a w dodatku gołym okiem będzie widać deformację, to najprawdopodobniej doszło do zwichnięcia lub złamania. Jak wygląda leczenie zachowawcze kontuzji nadgarstka? Kiedy konieczna jest wizyta u lekarza? Odpowiedzi poniżej.
Schemat PRICE – postępowanie po urazach nadgarstka
Jeśli wystąpiła kontuzja nadgarstka o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu, zaleca się wprowadzenie schematu postępowania PRICE. Wskazuje on, co trzeba zrobić, aby ograniczyć zasięg i wielkość uszkodzeń po przebytym urazie. Poszczególne metody powinno się wdrożyć w ciągu 24–48 godzin od wystąpienia kontuzji1.
P jak protection – ochrona
Nigdy nie wiadomo, czy uszkodzenie nadgarstka jest poważne, czy jedynie powierzchowne, dlatego wskazane jest zabezpieczenie go, by nie pogłębiać zakresu urazu1. Jak to zrobić od razu na miejscu wypadku? Wykorzystać można samodzielnie zrobiony np. z chusty temblak. W późniejszym czasie należy zaopatrzyć się w specjalną elastyczną opaskę, ortezę lub stabilizator.
Unieruchomienie pozwoli odciążyć nadgarstek i całą dłoń, a przy okazji zapobiegnie angażowaniu go niepotrzebnie w ciągu dnia. Tym sposobem uszkodzone tkanki zyskają odpowiednie warunki do regeneracji, a stan zapalny nie rozszerzy się na okoliczne tkanki2.
R jak rest – odpoczynek
Równie ważny co ochrona jest odpoczynek. To, że uraz nadgarstka występuje bez opuchlizny, wcale nie oznacza, że określone jego partie nie uległy uszkodzeniu. Dlatego wskazane jest oszczędzanie zarówno dłoni, jak i całej ręki. Nadgarstek powinno się odciążać co najmniej 24–48 godzin po wystąpieniu urazu. W tym czasie w organizmie toczą się liczne procesy, dzięki którym uszkodzone tkanki są usuwane, a struktury w obrębie nadgarstka mogą się regenerować2.
Jeśli nie ma możliwości rezygnacji z angażowania ręki do wykonywania czynności dnia codziennego, to ruchomość nadgarstka dozwolona jest do progu bólowego. Oznacza to, że w przypadku nasilenia się bólu i dyskomfortu należy zaprzestać dalszego pogłębiania ruchu2.
I jak ice – chłodzenie
Dla niektórych urazów nadgarstka jak zwichnięcie czy złamanie charakterystyczny jest obrzęk. W przypadku wystąpienia opuchlizny wskazane jest robienie okładów chłodzących, które powodują skurcz naczyń krwionośnych, przez co zmniejsza się przekrwienie uszkodzonych partii i napływ prozapalnych czynników. Dzięki temu stan zapalny w obrębie nadgarstka sukcesywnie się zmniejsza. Okłady powinno się stosować przez ok. 10 minut, do kilku razy w ciągu dnia2.
C jak compression – ucisk
Do walki z obrzękiem po kontuzji nadgarstka wykorzystać można także umiarkowany ucisk. Uzyskać go można przy pomocy opaski elastycznej lub bandaża. Ważna jest jednak kontrola dolegliwości bólowych. Jeśli po osiągnięciu ucisku ból się nasila, należy go nieco poluzować2.
E jak elevation – uniesienie kończyny
Do 48 godzin po wystąpieniu urazu zaleca się także unosić rękę z kontuzjowanym nadgarstkiem. Chodzi o to, by nadgarstek uniesiony był ponad poziom klatki piersiowej (serca). Do osiągnięcia takiej pozycji można wykorzystać np. poduszkę. Takie ułożenie ręki powinno przyczynić się do zmniejszenia obrzęku2.
M jak medication – leczenie
W części źródeł proponowana jest jeszcze jedna metoda postępowania, a mianowicie leczenie2. Do walki z bólem wykorzystać można leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Do miejscowego, objawowego leczenia bólu o nasileniu łagodnym do umiarkowanego, jak również leczenia stanu zapalnego, występującego po tępych urazach o znacznym nasileniu w obrębie małych i średnich stawów oraz struktur okołostawowych, wykorzystać można Diky 4%. To lek na bazie diklofenaku dostępny w aptece bez recepty3.
Leczenie Diky nie powinno trwać dłużej niż 7–8 dni bez konsultacji z lekarzem3. Dlatego, jeśli objawy nie ustąpią, warto udać się po pomoc do lekarza.
Bibliografia:
- //www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/muscle-bone-and-joints/guidelines/price-guidelines(dostęp: 2022.01.12.).
- Łęgosz P., Sarzyńska S., Małdyk P., Podstawowe zasady postępowania w leczeniu zachowawczym urazów związanych z rekreacyjnym uprawianiem sportu, Z praktyki ortopedy, Nr 15, 2019.
- Witryna: https://www.dikyspray.pl/ (dostęp: 2022.01.12.).
Materiał partnera
