Neologizmy we współczesnym języku polskim nikogo już nie dziwią. Szczególnie chętnie używa ich młodzież, choć jak się okazuje, nie tylko. Przykładem może być słowo „dziaders”, które powszechnie przypisywane jest słownikowi młodzieżowemu, jednak w praktyce najczęściej używane jest przez osoby dorosłe, a konkretnie walczące o swoje prawa kobiety. Skąd się wziął popularny dziaders i co właściwie znaczy?
Dziaders to nie dziadek
Słowo dziaders może budzić skojarzenie ze słowem dziadek. Tymczasem nie ma ono nic wspólnego z poczciwym staruszkiem. Wręcz przeciwnie, ma ono znaczenie negatywne, podczas gdy dziadek kojarzy się raczej pozytywnie. Można by więc pójść w kierunku słowa zdziadzieć lub dziadować. W rzeczywistości oba te wyrazy mają wydźwięk negatywny, stąd blisko im do dziadersa. A skąd się właściwie wziął dziaders? Często spotyka się teorię, która mówi, że jest to wymysł feministek, czyli kobiet walczących o swoje prawa. Tymczasem eksperci nie są co do tego zgodni. Uważają, że dziaders powstał wiele lat temu i wcale nie jest wymysłem młodego pokolenia. Najprawdopodobniej wymyśliło go pokolenie średniego wieku, które chętnie uczęszczało do zatłoczonych, przepełnionych dymem krakowskich kawiarni. Określenie to odnosiło się do starszego (na tamte czasy) pokolenia, które protekcjonalnie traktowało osoby młode, ambitne, z pomysłami. Mianem dziadersa określano więc osoby starsze, konserwatywne, które nie czuły powiewu wiatru młodości.
Dzisiejsze znaczenie słowa „dziaders”
Ze słowami jest trochę jak z modą – co jakiś czas wraca do nas to, co niegdyś było popularne. Tak samo jest ze słowem dziaders. Nieco odgrzebane z czeluści przeszłości przeszło jednak niemałą metamorfozę. Dziś bowiem rzadko kiedy używane jest w odniesieniu do osób starszych, którzy z wyższością traktują osoby młodsze. Obecnie słowa dziaders używa się w stosunku do mężczyzn, których nie obchodzą prawa kobiet i traktują oni tą kwestię jak mało istotną dla rozwoju społeczeństwa. Dziadersi nie interesują się kwestią równości, jaka powinna zachodzić pomiędzy kobietami i mężczyznami w różnych aspektach życia. Często dziadersi nie wypowiadają się negatywnie na tematy dotyczące kobiet, bowiem te kwestie w ogóle pozostają poza zasięgiem ich zainteresowania.
Dziaders powrócił
O słowie dziaders zrobiło się szczególnie głośno w czasie, kiedy kobiety walczą o prawo do aborcji, które było wynikiem niegdyś zawartych kompromisów. W sporze chodzi jednak o coś więcej, a mianowicie o zwrócenie uwagi na sytuację kobiet w naszym kraju. Bez względu na to, czy zgadzamy się z poglądami manifestantów, czy też nie, słowo dziaders zaczęło być ostatnio szczególnie chętnie używane właśnie przez protestujące kobiety. Nie jest jednak prawdą, że to one wymyśliły dziadersa na potrzeby własnych akcji.
Dziaders był popularny wiele lat temu, a całkiem niedawno powrócił on do łask. Dobrze zatem znać etymologię tego słowa, a także jego prawdziwe znaczenie. Wydaje się, że dziaders zagości w naszym języku, nie tylko codziennym, na dłużej.
DTK
