Jaki jest związek między słońcem a witaminą D? Skóra wytwarza 90% zapotrzebowania organizmu na ten związek właśnie pod wpływem promieniowania słonecznego. Dlatego niedostateczna ekspozycja na światło dzienne prowadzi do niedoborów. Do czego potrzebna jest witamina D?
Witamina D jest niezbędna dla dobrego zdrowia – przede wszystkim dla mocnych kości, ponieważ bierze udział we wchłanianiu wapnia z diety. Jednak coraz częściej badania ujawniają jej znaczenie dla profilaktyki nadciśnienia i innych dolegliwości.
Jaki jest związek między słońcem a witaminą D?
Skóra wytwarza 90% zapotrzebowania organizmu na witaminę D pod wpływem promieniowania ultrafioletowego. Niedostateczny kontakt ze światłem słonecznym prowadzi do niedoboru tego związku. Osoby o jasnej karnacji potrzebują 15-20 minut bezpośredniej ekspozycji na promieniowanie, trzy do czterech razy w tygodniu, by umożliwić organizmowi wytworzenie odpowiedniej ilości witaminy D. Ludzie o ciemniejszej skórze wymagają dwa razy dłuższego „naświetlania”. Zaleca się odsłonięcie twarzy i rąk do ramion. Idealny czas na ekspozycję znajduje się między godziną 11 do 14.
Jakie są objawy niedoboru witaminy D?
Lekarze diagnozują poziom witaminy D poprzez badanie krwi. Optymalna jej wartość wynosi 50-70 ng/ml. W badaniach przeprowadzonych w miesiącach zimowych niedobór witaminy D wykryto u ponad 81% dorosłych Polaków[1]. Występuje on we wszystkich grupach wiekowych i klasach społeczno-ekonomicznych, wśród obu płci. Jedynie populacje miejskie są bardziej narażone na braki niż wiejskie, ponieważ zanieczyszczenie powietrza przyczynia się do tego, że mniej promieni słonecznych dociera do powierzchni ziemi.
Niedobór witaminy D często pozostaje nierozpoznany, a wiele osób, które zgłaszają się do lekarza z powodu przewlekłego bólu, osłabienia mięśni i zmęczenia, zostaje błędnie zdiagnozowanych. Dzieje się tak, ponieważ braki witaminy D opóźniają wchłanianie wapnia, co może prowadzić do dolegliwości ze strony kości i stawów. Receptory witaminy D znajdują w na całym ciele, w tym również w komórkach odpornościowych. W związku z tym jej niedobór prowadzi także do obniżenia odporności i większej podatności na grypę i inne choroby. Z brakami witaminy D związane jest również wysokie ciśnienie krwi.
Jak uzupełniać witaminę D?
Osoby, u których zdiagnozowano niedobór witaminy D, powinny zadbać o odpowiednią ekspozycję na słońce w ciągu dnia. Jednak, by organizm mógł wytworzyć ten związek, niezbędne są zdrowe nerki i wątroba. Jeśli funkcjonowanie tych narządów jest upośledzone, na przykład z powodu podeszłego wieku, potrzebna jest dodatkowa suplementacja. Ponadto, w miesiącach zimowych Polacy prawie zawsze potrzebują więcej witaminy D, niż są w stanie uzyskać ze światła słonecznego. Niestety witaminę tę trudno uzupełniać za pomocą diety, zwłaszcza że zawierająca ją żywność tylko w niewielkim stopniu zaspokaja zapotrzebowanie organizmu. W naturze ma ją niewiele pokarmów i w niskim stężeniu. Jedno ze źródeł to mięso tłustych ryb, takich jak łosoś, tuńczyk i makrela. Niewielkie ilości witaminy D znajdują się też w wątrobie wołowej, serze, żółtkach jaj i niektórych gatunkach grzybów. Dlatego warto przyjmować suplementy witaminy D. Należy pamiętać, że jest ona wrażliwa na światło i wahania temperatury, dlatego należy wybierać produkty w formie mikrokapsułek zwiększających stabilność.
[1] P. Kmieć, M. Żmijewski, M. Lizakowska-Kmieć, K. Sworczak, Widespread vitamin D deficiency among adults from northern Poland (54°N) after months of low and high natural UVB radiation. Endokrynol. Pol. 2015, 66, s. 30–38.
Materiał partnera zewnętrznego
