Polisomnografia jest badaniem pozwalającym wykryć zaburzenia snu. Dzięki temu badaniu można ocenić stadia snu, to, czy występują bezdechy senne, czynność serca i wiele innych rzeczy. Badaniem uproszczonym dla polisomnografii jest poligrafia.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się, na czym polega badanie polisomnograficzne i badanie poligraficzne, a także sprawdzić, jakie są wskazania do ich wykonania i nie tylko, przeczytaj ten poradnik!
Badanie polisomnograficzne – dowiedz się więcej
Omawiane badanie najczęściej jest wykonywane u osób cierpiących na zaburzenia senne w tym obturacyjny bezdech senny (OBS). To nie jedyny powód, kiedy warto zainteresować się badaniem, otóż wykonuje się je również u osób, gdy występują problemy takie jak:
- wybudzanie się w nocy,
- niespokojny sen,
- bezsenność.
Problemom ze snem często towarzyszą dolegliwości podczas dnia. Są to m.in.:
- poranne bóle głowy,
- senność zaobserwowana w ciągu dnia,
- zmęczenie, pomimo przespanej nocy.
Doświadczasz zaburzeń oddychania podczas snu? To może być bezdech senny!
Zanim przejdziemy do omówienia obydwu badań, warto w kilku zdaniach przypomnieć, czym jest obturacyjny bezdech senny. Otóż jest to choroba, podczas której dochodzi do częstego, co nocnego zatrzymania oddechu, lub jego spłycenia.
Za przyczynę choroby uważane jest zamykanie się światła dróg oddechowych znajdujących się na poziomie gardła. To zaś zatrzymuje przepływ powietrza i powoduje częściowe niedotlenienie.
Co więcej, często osoba doświadczająca bezdechu sennego nie ma nawet pojęcia o jego występowaniu, jeżeli zatem zauważymy problem u bliskiej osoby, koniecznie ją o tym poinformujmy.
W celu właściwego rozpoznania choroby, jak i oceny stopnia jej zaawansowania, należy określić ile razy przepływ powietrza, został zatrzymany w czasie snu. Używa się do tego celu wskaźnika RDI, lub AHI.
Choroba daje się we znaki, dając rozmaite objawy w ciągu dnia i nocy. Poniżej sprawdzisz, o jakie chodzi!
Objawy wstępujące w ciągu dnia
- poranne bóle głowy,
- zmęczenie,
- senność,
- osłabione libido,
- zaburzenia pamięci i koncentracji
i inne.
Objawy nocne, występujące podczas snu
- bezdechy,
- chrapanie,
- potliwość,
- duszności,
- wzmożona aktywność ruchowa podczas snu,
- kołatanie serca,
- zgaga,
- bóle w klatce piersiowej
i inne.
Konsekwencje nieleczonego bezdechu sennego
- nadciśnienie tętnicze,
- zawał serca,
- niewydolność serca,
- udar mózgu,
- refluks żołądkowo – przełykowy,
- depresja,
- zespół metaboliczny,
- nagły zgon (zazwyczaj związany z powikłaniami sercowo – naczyniowymi).
Aparaty CPAP jedną z metod leczenia OBS
Pomimo tego, że OBS można leczyć na kilka sposobów, m.in. zmieniając tryb życia, to aparaty CPAP uchodzą za najskuteczniejszą metodę walki z tą chorobą.
Aparat CPAP jest niewielkim urządzeniem, które stosuje się przy niewydolności oddechowej i w przypadku obturacyjnego bezdechu sennego. Jest to bezpieczna alternatywa dla kuracji farmakologicznych.
Aparat działa na zasadzie bezpośredniego podawania powietrza pod dodatnim ciśnieniem do dróg oddechowych osoby chorej. To zaś sprawia, że język i gardło utrzymywane są we właściwej pozycji, przez co nie dochodzi do ich zapadania się, a w konsekwencji do bezdechów sennych. Drogi oddechowe pozostają otwarte i drożne, a epizody bezdechów ustają.
Sam aparat składa się z niewielkiej pompy tłoczącej, rurki i maski, którą podczas snu, osoba badana nakłada na twarz. Stosowanie aparatu jest wygodne i nie przeszkadza podczas snu.
Wyróżnić można trzy rodzaje aparatów CPAP
- CPAP – standardowy, który działa w sposób, jak opisany powyżej.
- AutoCPAP (APAP) – aparat, który reguluje ciśnienie dostarczanego powietrza w sposób automatyczny, czyli odpowiednio je podnosząc i obniżając w razie potrzeby. Urządzenie pracuje na minimalnym ciśnieniu podczas kiedy chory świadomie oddycha, przed jego zaśnięciem i przebudzeniem, czy podczas kiedy nie występuje bezdech senny.
- BiPAP (BiLEVEL) – jest to urządzenie charakteryzujące się wszystkimi cechami aparatów APAP. Funkcją dodatkową jest rozluźnianie faz wdechu i wydechu.
Badanie snu – jak się przygotować do badania polisomnograficznego
Badanie polisomnograficzne trwa całą noc i odbywa się zazwyczaj w szpitalu (np. wojskowy szpital kliniczny), lub innym ośrodku, który jest przystosowany do takiego badania. Szczegóły sprawdź tutaj: zdrowysen.info
Co za tym idzie, na wizytę należy się odpowiednio przygotować. Zabrać ze sobą niezbędne rzeczy pierwszej potrzeby, w tym piżamę. Osoby, które tego potrzebują, mogą zabrać ze sobą własną kołdrę i poduszkę, gdyż można wtedy bardziej komfortowo się poczuć i wówczas, może szybciej dojść do zaśnięcia.
W dniu badania należy całkowicie zrezygnować ze spożywania kawy, herbaty, czy innych napojów, które mogą zawierać kofeinę, teinę, alkohol, czy jakiekolwiek inne substancje pobudzające. Spożycie wyżej wymienionych napojów może doprowadzić do problemu z zasypianiem. Co więcej, pacjent powinien również poinformować specjalistę jeżeli przyjmuje jakieś leki, gdyż na ich podstawie, wynik badania może wskazywać nieadekwatne dane.
Badanie snu zazwyczaj rozpoczyna się wieczorem, aczkolwiek niekiedy pacjent może zostać poproszony o przybycie do placówki późnym popołudniem w celu odpowiedniego przygotowania się do polisomnografii. Wpisuje się w to wywiad lekarski, zamocowanie niezbędnych czujników, czy wypełnienie ankiet.
Polisomnografia – na czym właściwie polega i jak wygląda
Na całe badanie składa się:
- Elektroencefalografia (EEG) – na głowie pacjenta umieszcza się elektrody. Mają one za zadanie odczytać ocenę bioelektryczną mózgu.
- Elektrokardiografia (EKG) – na klatce piersiowej osoby badanej umieszcza się elektrody. Ich zadaniem jest ocena aktywności elektrycznej serca.
- Elektrookulografia (EOG) – przy oczach pacjenta umieszcza się elektrody. Mają one za zadanie zbadać zmiany prądów czynnościowych, które powstają podczas ruchów gałek ocznych, jak i po oddziaływaniu błysków świetlnych.
- Elektromiografia (EMG) – w kilku miejscach na ciele pacjenta umieszcza się elektrody. Te mają za zadanie ocenę funkcji nerwów i mięśni.
To nie wszystko, gdyż, w okolicach ust pacjenta zostaje umieszczony mikrofon, czujnik temperatury, oraz czujnik przepływu powietrza. Na kostce chorego zostaje umieszczony czujnik odczytujący ruchy kończyn, na palcu ręki pulsoksymetr, a na klatce piersiowej i brzuchu specjalne pasy rejestrujące ruchy danych części ciała. Koniecznym elementem jest również podłączenie czujnika położenia ciała.
Wszystkie czujniki i elektrody montuje się w sposób niewpływający na sen pacjenta, ani niekrepujący jego ruchów.
W pokoju, w którym odbywa się badanie, zazwyczaj zamontowana jest kamera. Takowa rejestruje sen pacjenta przez całą noc. Wszystkie dane włącznie z obrazem przesyłane są do komputera, który często znajduje się w pomieszczeniu obok. Tam też czuwa lekarz, lub osoba przeszkolona z zakresu medycyny snu.
W kompetencji tejże osoby jest również ewentualne poprawienie elektrod, czy czujników w razie potrzeby, kiedy np. te przemieszczą się w czasie snu pacjenta.
Co więcej, warto wiedzieć, że aby, badania polisomnograficzne były wiarygodne, powinny trwać przynajmniej przez 6 godzin.
Badania poligraficzne – czy można przeprowadzać w domu?
Aktualnie, badanie pełnej polisomnografii wykonuje się stosunkowo rzadko. Lekarz może natomiast zlecić poligrafię. Jest to uproszczona wersja polisomnografii. Poligrafia jest badaniem, które można wykonać w domu.
Taka wersja badania nie obejmuje elektroencefalografii (EEG), elektrookulogramu, jak i nie jest badane napięcie mięśni. Co za tym idzie, badanie poligraficzne nie jest aż tak dokładne jak polisomnografia, co nie oznacza, że nie można na jej podstawie postawić trafnej diagnozy.
Podsumowanie
Jak widać polisomnografia, jak i poligrafia są bezinwazyjnymi badaniami, które dla wielu osób mogą być niezwykle istotne jeżeli chodzi o leczenie zaburzeń w czasie snu. Co więcej, jedno z nich można wykonać w domu pacjenta.
Pamiętajmy też o tym, że obturacyjny bezdech senny jest chorobą, której nie można lekceważyć, gdyż może ona doprowadzić do wielu rozmaitych powikłań.
Materiał partnera
